Tips & adviezen
VAR nieuwe stijl: het standaardcontractensysteem (voorbeeldovereenkomsten)
De positie en rechtszekerheid van de opdrachtgever t.o.v. de opdrachtnemer (zzp'er) gaat vanaf 2016 wijzigen. De verklaring arbeidsrelatie (VAR) wordt na invoering van de Wet Deregulering beoordeling arbeidsrelatie vervangen door de voorbeeldovereenkomst. In dit artikel geven wij informatie over de invoering van de voorbeeldovereenkomsten, de VAR-verklaringen en de overgangsregeling, de eisen aan het ondernemerschap en het Belastica advies- en begeleidingstraject m.b.t. de implementatie van de voorbeeldovereenkomsten in uw organisatie.
De positie en rechtszekerheid van de opdrachtgever en de opdrachtnemer (zzp'er)
De politiek wil al een aantal jaren de huidige VAR-regeling vervangen door een nieuwe regeling. Enerzijds moet een kostenbesparing voor de Belastingdienst en het bedrijfsleven worden gerealiseerd, anderzijds moet ‘schijn’-zelfstandigheid van ondernemers worden voorkomen. De opdrachtgevers en opdrachtnemers zijn verplicht de gemaakte afspraken over de opdracht vast te leggen in een voorbeeldovereenkomst.
Opdrachtgevers en opdrachtnemers kunnen een eigen voorbeeldovereenkomst opstellen en deze naar keuze ter beoordeling aan de Belastingdienst voorleggen. In dat geval beoordeelt de Belastingdienst het contract en geeft een verklaring af waaruit blijkt of er een inhoudingsplicht loonheffingen is. Bij gebruik van standaard gepubliceerde standaardovereenkomsten èn de juiste nakoming van de gemaakte afspraken in de praktijk heeft de opdrachtgever op voorhand de zekerheid dat er geen inhoudingsplicht loonheffingen is.
Het wetsvoorstel 'Wet Deregulering beoordeling arbeidsrelatie' is goedgekeurd door de Tweede Kamer en ligt nu ter beoordeling bij de Eerste Kamer. Het voorstel omvat onder andere:
- verwachte ingangsdatum 1-4-2016
- implementatie van de regeling voor 31-12-2016
- controle Belastingdienst tot 1-1-2017 zonder sancties
Overgangsregeling VAR en tussentijdse wijziging van de situatie
Naar verwachting gaat de nieuwe wet in per 1 april 2016 en geldt tot die tijd de overgangsregeling VAR. In de overgangsregeling VAR kunt u:
- blijven werken met de huidige VAR-verklaring
- een nieuwe VAR-verklaring aanvragen
- gaan werken met een voorbeeldovereenkomst
De VAR-verklaringen die in 2014 en 2015 zijn afgegeven blijven geldig totdat de nieuwe wet ingaat. Voorwaarde hierbij is dat de werkzaamheden, de voorwaarden, omstandigheden en afspraken hetzelfde blijven. Zo moet u bij wijziging van werkomstandigheden of na het maken van andere afspraken een nieuw VAR-verklaring aanvragen. Ook is nog een VAR-verklaring nodig bij het aannemen van een opdracht waar nog niet eerder een VAR-verklaring voor is afgegeven terwijl die verklaring wel vereist is.
Inzicht diverse VAR-verklaringen
De verklaring arbeidsrelatie (VAR) geeft de opdrachtgever en opdrachtnemer, de zzp'er of DGA-ondernemer, zekerheid over de positie van de opdrachtgever en de mate van zelfstandigheid van de opdrachtnemer. Er zijn vier soorten VAR-verklaringen:
- de VAR Loon (loon uit dienstbetrekking)
- de VAR WUO (winst uit onderneming)
- de VAR RUO (resultaat uit overige werkzaamheden)
- de VAR DGA (positie directeur-grootaandeelhouder t.o.v. zijn bv)
De in de VAR genoemde werkzaamheden moeten overeenkomen met de feitelijke werkzaamheden en worden uitgevoerd binnen de termijn waarop de VAR-verklaring geldig is. Dan heeft de opdrachtgever de zekerheid dat hij niet als werkgever wordt aangemerkt. Het soort VAR-verklaring geeft de opdrachtnemer duidelijkheid over de fiscale positie die hij heeft ten opzichte van de Belastingdienst.
Als de werkelijke situatie niet meer aansluit op de afgegeven VAR-verklaring is de opdrachtnemer verplicht een andere verklaring aan te vragen. De opdrachtgever moet de identiteit van de opdrachtnemer controleren en een kopie van een identiteitsbewijs of paspoort bij de financiële administratie bewaren.
Eisen ondernemerschap
Als de opdrachtnemer ook voor de Belastingdienst ondernemer is, komt hij in aanmerking voor een VAR-WUO. Het ondernemerschap wordt aan de hand van verschillende factoren beoordeeld, een echte ondernemer...
- neemt deel aan het economische verkeer
- is gericht op het behalen van winst
- loopt ondernemersrisico's (denk aan investeringen, debiteurenrisico e.d.)
- heeft geen gezagsverhouding met zijn opdrachtgever(s)
Verwachte standaardcontractensysteem (of voorbeeldovereenkomsten)
In de VAR nieuwe stijl vindt de beoordeling van de overeenkomst c.q. afspraken met de zzp'er plaats door middel van standaardovereenkomsten. In deze overeenkomsten worden de afspraken tussen opdrachtgever en opdrachtnemer vastgelegd, met name afspraken met betrekking tot zelfstandigheid van de opdrachtnemer, investeringen, gezagsverhouding, het wel of niet verstrekken van materialen, goederen en vervoermiddelen. Een juiste weergave van de zaken ten opzichte van de werkelijkheid is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van de opdrachtgever en opdrachtnemer (zzp'er).
De afspraken gelden òf voor een bepaalde opdracht òf voor verschillende opdrachten c.q. opdrachtgevers. Er is vormvrijheid, wel is van belang dat de werkzaamheden goed omschreven staan en aansluiten op de werkelijkheid. Op voorhand kan zekerheid worden verkregen over de vrijstelling voor het inhouden van de loonheffingen. Daarom zijn er met verschillende partijen afspraken gemaakt over standaardteksten en komen er nog meer voorbeeldovereenkomsten ter beschikking.
De ondernemer heeft de keuze uit de volgende voorbeeldovereenkomsten:
- branche-sectorovereenkomsten
- algemene voorbeeldovereenkomsten
- eigen voorbeeldovereenkomsten
Verschil standaardovereenkomst ten opzichte van VAR-verklaring
De VAR-verklaring geeft duidelijkheid aan:
- zowel de opdrachtgever als opdrachtnemer over werkgeverschap en de mate van ondernemerschap.
De standaardovereenkomst geeft:
- de opdrachtgever de zekerheid dat er geen werkgeverschap bestaat.
- de opdrachtnemer geen zekerheid over het ondernemerschap. Dit beoordeelt de Belastingdienst apart bij behandeling van de aangifte inkomstenbelasting.
Advies- en begeleidingstraject Belastica: vervanging VAR-verklaring door standaardovereenkomst
De komende tijd zullen wij onze cliënten actief bijstaan en adviseren over de invoering van de standaardovereenkomst in hun organisatie. Wij hebben hiervoor een tijdstraject uitgezet. Hierbij controleren wij op gezette tijden de gemaakte stappen en de uit te voeren acties m.b.t. de vervanging van de VAR-verklaring door een standaardovereenkomst of voorbeeldovereenkomst.
| Periode | Controle- en adviespunten |
|---|---|
| 1e kwartaal 2016 | Overleg over diverse voorbeeldovereenkomsten Keuze maken voor de bij onze cliënt best passende voorbeeldovereenkomst |
| 2e kwartaal 2016 | Opstellen en tekenen voorbeeldovereenkomsten Voorbeeldovereenkomsten digitaal opslaan in cliëntendossiers |
| 3e kwartaal 2016 | Nader overleg over gebruikte voorbeeldovereenkomst t.o.v. de werkelijke situatie Zo nodig aanpassen van de voorbeeldovereenkomst(en) |
| 4e kwartaal 2016 | Controle van lopende voorbeeldovereenkomsten
|
Vragen?
Voor tussentijdse vragen kunt u altijd bij ons terecht. U hoeft niet te wachten tot een gepland contact of controlemoment.