Tips & adviezen
Zelfstandige en zwanger? Recht op een zwangerschaps- en bevallingsuitkering?
Bent u ondernemer en bent u zwanger? Dan kunt u mogelijk voor de periode rond de bevalling een zwangerschaps- en bevallingsuitkering aanvragen op basis van de regeling Zelfstandige en Zwanger (ZEZ). Alles over de ZEZ-uitkering leest u in dit artikel.
Bron: Rijksoverheid
Recht op een ZEZ-uitkering?
Bent u zwanger? Dan kunt u een ZEZ-uitkering aanvragen als u:
- zelfstandige bent met of zonder personeel
- meewerkend echtgenote of partner bent
- beroepsbeoefenaar bent, zoals freelancer, thuiswerker, artiest, huisarts, alfahulp, particuliere huishoudelijke hulp of directeur-grootaandeelhouder (dga).
Wanneer heeft u geen recht op een ZEZ-uitkering?
U ontvangt geen ZEZ-uitkering als u:
- zich vrijwillig verzekerd heeft voor de Ziektewet voor een dagloon dat hoger is dan het wettelijk minimumloon. Als u zich verzekerd heeft voor een bedrag dat lager is dan het wettelijk minimumloon, dan krijgt u een ZEZ-uitkering die de uitkering van uw vrijwillige verzekering aanvult tot het wettelijk minimumloon.
- in dienst bent van een werkgever. U heeft dan wel recht op een zwangerschaps- en bevallingsuitkering en op zwangerschaps- en bevallingsverlof via uw werkgever. Voor meer informatie lees de artikelen Zwanger? Recht op doorbetaling salaris en bevallingsverlof? en Wat zijn uw rechten tijdens zwangerschapsverlof en bevallingsverlof?
Hoelang en wanneer ontvangt u een ZEZ-uitkering?
De ZEZ-uitkering duurt minimaal 16 weken. De uitkering gaat in tussen 6 weken en 4 weken voor de dag na de uitgerekende datum. U bepaalt binnen deze periode zelf op welke dag u de uitkering laat ingaan.
Na uw bevalling heeft u recht op minimaal 10 weken ZEZ-uitkering en het verlof. De ZEZ-uitkering loopt altijd gelijk aan uw verlof, ook als u eerder of later bevalt dan de uitgerekende datum.
Baby te vroeg geboren
Als u bevalt voor het begin van uw ZEZ-uitkering, dan duurt uw uitkering ook 16 weken. Voorbeeld: U bevalt 7 weken voor de uitgerekende datum, dus nog voordat het zwangerschapsverlof is begonnen. Dan gaat uw verlof in op de dag na de geboorte van uw kind en duurt in totaal 16 weken. Uw ZEZ-uitkering duurt net zo lang als uw verlof.
Baby te laat geboren
De uitkering duurt langer als u later dan de uitgerekende datum bent bevallen. U hoeft dan niets te doen. De ZEZ-uitkering loopt automatisch door. Wordt uw kind na de geboorte in het ziekenhuis opgenomen, dan kunt u in sommige gevallen uw ZEZ-uitkering verlengen. Voor meer informatie lees het onderdeel 'Extra bevallingsverlof bij ziekenhuisopname kind' van het artikel Zwanger? Recht op doorbetaling salaris en bevallingsverlof?
Voorbeeld: Uw ZEZ-uitkering is ingegaan 6 weken voor de vermoedelijke bevallingsdatum. Maar u bevalt 2 weken later dan deze datum. Dan duurt de totale ZEZ-uitkering 18 weken: 8 weken voor en 10 weken na uw bevalling. Uw ZEZ-uitkering duurt net zo lang als uw verlof.
Hoe hoog is uw ZEZ-uitkering?
Het UWV berekent de ZEZ-uitkering op basis van de inkomsten die u vorig jaar had. Houd er rekening mee dat de uitkering nooit hoger is dan het wettelijk bruto minimumloon.
- Heeft u als zelfstandige meer gewerkt dan 1.225 uur per jaar? Dan krijgt u de maximale ZEZ-uitkering.
- Bent u meewerkend echtgenote of partner? In dat geval wordt uw ZEZ-uitkering bepaald op basis van de winst die uw partner behaalde en uw aandeel hierin.
U ontvangt 8% vakantiegeld over uw ZEZ-uitkering. Het vakantiegeld wordt na afloop van uw zwangerschapsuitkering aan u overgemaakt. Valt de maand mei in de periode waarin u de uitkering ontvangt? Dan krijgt u in mei alvast het vakantiegeld dat u tot en met april heeft opgebouwd.
Aanvragen van ZEZ-uitkering
Het aanvragen van een ZEZ-uitkering doet u als volgt:
1. Vul het aanvraagformulier ZEZ-uitkering voor zwangere zelfstandigen in.
2. Stuur de aanvraag naar het UWV. Doe dit op zijn vroegst wanneer u 24 weken zwanger bent, maar uiterlijk 2 weken voor de ingangsdatum van uw zwangerschapsverlof.
3. Stuur bij de aanvraag de gevraagde kopieën mee naar het UWV.
4. Stuur bij de aanvraag een zwangerschapsverklaring mee naar het UWV. Een zwangerschapsverklaring is een officieel bewijs van uw zwangerschap, verstrekt door uw verloskundige, huisarts of behandelend specialist. Er staat op dat u zwanger bent en wanneer u uitgerekend bent.
Ziek door uw zwangerschap of bevalling?
Werkt u als zelfstandig ondernemer en bent u ziek door uw zwangerschap of bevalling? En is uw ZEZ-uitkering nog niet ingegaan? Dan heeft u alleen recht op een Ziektewet-uitkering als u hiervoor vrijwillig verzekerd bent bij UWV.
Uw zwangerschap voortijdig gestopt
- Heeft u in de eerste 24 weken een miskraam of abortus? En kunt u daardoor niet werken? Dan heeft u recht op een Ziektewetuitkering als u daarvoor vrijwillig verzekerd bent.
- Eindigt uw zwangerschap voortijdig door een vroeggeboorte of is de baby bij de bevalling overleden? En gebeurt dit na 24 weken, maar voordat uw ZEZ-uitkering ingaat? Dan kunt u de ZEZ-uitkering vervroegd aanvragen.
Zelfstandige en ook in loondienst?
Bent u zwanger en werkt u als zelfstandig ondernemer en heeft u ook nog een baan in dienstverband? Dan kan het zijn dat u recht heeft op meerdere zwangerschapsuitkeringen.
- Als zelfstandig ondernemer krijgt u een ZEZ-uitkering. U vraagt deze uitkering zelf bij het UWV aan (zie hiervoor).
- Als u werknemer in dienstverband bent vraagt uw werkgever namens u de zwangerschaps- en bevallingsuitkering aan.
Beide uitkeringen vallen binnen de Wet arbeid en zorg (WAZO). Heeft u recht op beide uitkeringen, dan berekent het UWV het totaalbedrag van de 2 uitkeringen. Is dit totaalbedrag hoger dan uw totale inkomsten? Dan wordt het verschil tussen het totaalbedrag en uw inkomsten berekend. Uw uitkering wordt verlaagd met dit verschil. Houd er rekening mee dat de ZEZ-uitkering niet hoger is dan het wettelijk bruto minimumloon.
Zwangerschapsuitkering belast of onbelast?
- Een ZEZ-uitkering van het UWV is belastbaar inkomen waarop loonheffingen worden ingehouden.
- Een zwangerschapsuitkering, die wordt verstrekt door een verzekeraar uit een AOV-polis, blijft daarentegen buiten de belastingheffing. Een nadeel hiervan is dat het deel van de AOV-premie dat betrekking heeft op de zwangerschapsuitkering fiscaal niet (meer) aftrekbaar is.